نورد لوله چیست؟

نورد لوله یک فرآیند صنعتی است که در تولید لوله‌های فولادی و آلومینیومی استفاده می‌شود.

این فرآیند از دهه‌ها پیش مورد استفاده قرار گرفته است و با پیشرفت‌های فناوری، بهبود و بهینه‌سازی شده است.

در این مقاله، به بررسی تکنولوژی نورد لوله، کاربردهای آن و چالش‌هایی که این صنعت روبروست، پرداخته خواهد شد.

نورد لوله یک فرآیند صنعتی است که در آن، مواد فلزی به شکل لوله‌های استوانه‌ای با قطر و ضخامت مشخص تبدیل می‌شوند.

این فرآیند اغلب بر روی فلزاتی مانند فولاد، آلومینیوم، مس و غیره انجام می‌شود .

در صنایع مختلفی از جمله صنایع نفت و گاز، ساختمانی، خودروسازی، صنایع دریایی، انرژی، و تولید لوازم خانگی و استفاده‌های صنعتی دیگر مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فرآیند نورد لوله شامل گرم کردن مواد فلزی به دمای مشخص، سپس فشردن آنها به وسیله نیروی فشاری و شکل دادن به شکل استوانه‌ای می‌شود.

این فرآیند می‌تواند به صورت سرد یا گرم انجام شود.

در نورد لوله سرد، فلزات در دمای کمتر از دمای آن‌ها شکل‌دهی می‌شوند، در حالی که در نورد لوله گرم، فلزات در دماهای بالاتر از دمای آن‌ها فرآیند نورد را طی می‌کنند.

لوله‌های نورد شده معمولاً دارای خواص مکانیکی و استحکام بالا و دقت ابعادی مناسبی هستند .

آنها را برای کاربردهای مختلف، از جمله انتقال فشار و مواد، استفاده‌های ساختمانی، و صنایع خودروسازی، بسیار مناسب می‌کند.

اصول نورد لوله

1. آماده‌سازی مواد اولیه: در این مرحله، مواد فلزی مورد استفاده برای تولید لوله‌ها باید آماده‌سازی شوند.

این شامل پیش‌آماده‌سازی و تمیزکاری مواد، مانند برش، تمیز کردن از رسوبات و روغن‌ها، و نحوه ذوب و آماده‌سازی دیگر است.

2. گرمایش مواد: مواد فلزی باید به دمای مشخصی گرم شوند تا مناسب برای فرآیند نورد باشند. دمای مواد بستگی به نوع فلز و نوع فرآیند نورد دارد (سرد یا گرم).
3. فشردن و شکل‌دهی: در این مرحله، مواد گرم شده به وسیله نیروی فشاری (از جمله اسطوانه‌های نورد) به شکل لوله‌های استوانه‌ای فشرده می‌شوند.

این فرآیند می‌تواند به صورت سرد یا گرم انجام شود.

4. سرد کردن و پایان دادن به فرآیند: پس از فرآیند نورد، لوله‌ها به سرعت سرد شده و از دستگاه‌های نورد خارج می‌شوند.

سپس امکان دارد که به مراحل پسیو فرآیند، مانند روکش، برش و سایر فرآیندهای پس از نورد، بپردازند.

5. کنترل کیفیت: در هر مرحله از فرآیند نورد، کنترل کیفیت بسیار مهم است.

این شامل اندازه‌گیری ابعاد، بررسی خواص مکانیکی، آزمون‌های غیرمخرب و سایر تست‌های کیفیت است که برای اطمینان از استانداردهای مورد نیاز صورت می‌گیرد.

این اصول اساسی برای هر فرآیند نورد لوله لازم است و بسته به نوع فلز و نیازهای کاربردی، جزئیات بیشتر و تنظیمات خاصی ممکن است متفاوت باشند.

دستگاه های نورد لوله :

دستگاه نورد چهار غلطک ورق

نورد رول ورق سه غلطک

نورد رول لوله و پروفیل (هلال زن)(گردکن)

روش‌های نورد لوله

1. نورد لوله سرد:

– در این روش، مواد فلزی در دمای کمتر از دمای آن‌ها شکل‌دهی می‌شوند، که این امر موجب افزایش استحکام و سختی لوله‌های تولیدی می‌شود.

– برای این روش، معمولاً فولادهای کم کربن و فولادهای ضدزنگ به کار می‌روند.

– لوله‌های نورد شده به کیفیت بالاتری دست پیدا می‌کنند و برای برنامه‌هایی که نیاز به دقت ابعادی و سطح پایانی خوب دارند، مناسب هستند.

– کاربردهای اصلی این روش شامل لوله‌های فولادی برای صنایع خودروسازی، صنایع ساختمانی و تولید لوازم خانگی است.

2. نورد لوله گرم:

– در این روش، مواد فلزی در دماهای بالاتر از دمای آن‌ها شکل‌دهی می‌شوند. این امر باعث کاهش مقاومت مواد و افزایش قابلیت شکل‌پذیری آنها می‌شود.

– این روش برای تولید لوله‌هایی با ضخامت بالا و ابعاد بزرگ مناسب است، زیرا فرآیند گرم نورد مواد را از مشکلات احتمالی نظیر ترک‌های سردگیری و خشک شدن جلوگیری می‌کند.

– کاربردهای این روش شامل تولید لوله‌های گاز و نفت، لوله‌های آب، لوله‌های بخار، و کاربردهای ساختمانی می‌شود.

چالش‌های موجود

هرچند که نورد لوله یک فرآیند پیشرفته و کارآمد است، اما با چالش‌هایی نیز روبروست.

از جمله مهمترین چالش‌هایی که این صنعت با آن مواجه است می‌توان به مسائل مربوط به کیفیت لوله‌ها، مصرف انرژی بالا و مشکلات زیست‌محیطی اشاره کرد.

همچنین، تحقیقات برای بهبود فرآیند نورد لوله و کاهش هزینه‌ها همچنان ادامه دارد.

نورد لوله یکی از فرآیندهای مهم در صنعت فلزات است که با استفاده از فنون مختلف، لوله‌های فلزی با ابعاد و خواص مشخص تولید می‌شود.

این فرآیند به دلیل کاربردهای گسترده‌ای که دارد، اهمیت زیادی در صنایع مختلف دارد و با توجه به پیشرفت‌های تکنولوژی، انتظار می‌رود که نقش آن در تولید مواد فلزی بیشتر شود.